Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Boursèu-courtet-tiro-braso
Brachythecium rutabulum
Brachytheciaceae
Nom en français : Buissonnette commune.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo coumuno fai de tepo estendudo pulèu plato emé de rebat jauno qu'esbrihoun. Li tijo que podon faire pu de 10 cm soun iregulieramen ramado. Se recounèis à sa fueio un pòu rufo e plegado qu'a uno costo pu longo que la mita de sa loungour e emé uno baso en couor alor que lou bout èi pounchu e denta. Li celulo dis alo soun en reitangle.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo di fueio larjo. Brachythecium rivulare a d'auriho en triangle amé de celulo pu diferençado.
Port : Pluroucarpo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : 2,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Brachythecium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 10 à 2000 m
Aparado : Noun
Óutobre à febrié
Liò : Sòu
- Roco
- Paret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Brachythecium rutabulum (Hedw.) Schimp., 1853